در این روش رتبه بندی در واقع به جای نرخ اسمی دلار، «نرخ برابری قدرت خرید دلار» مورد استفاده قرار میگیرد، در نتیجه اینکه دلار در بازار کشورها با چه قیمتی مبادله میشود، ملاک نیست؛ بلکه مقایسه قدرت خرید دلار در بازار آمریکا با قدرت خرید پول ملی هرکشور در بازار داخلی، نرخ دلار را تعیین میکند.
به طور مثال درخصوص ایران، برای محاسبه تولید ناخالص داخلی اسمی در سال ۱۴۰۰ باید نرخ حدود ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان برای هر دلار در نظر گرفته شود. اما برای محاسبه تولید ناخالص داخلی بر حسب برابری قدرت خرید، هر دلار در حدود ۵ تا ۶ هزار تومان در نظر گرفته میشود؛ چراکه هر دلار در بازار آمریکا، تنها به اندازه ۵ تا ۶ هزار تومان در بازار ایران قدرت خرید دارد؛ به این معنی که هر میزان کالا و خدمات که در ایران با ۵ تا ۶ هزار تومان قابل خرید است، همان میزان کالا و خدمات به طور میانگین با یک دلار در بازار آمریکا قابل خرید است.
افزایش یا کاهش نرخ اسمی دلار در بازار هیچ تاثیری در رتبه بندی کشورها بر اساس شاخص تولید ناخالص داخلی بر حسب برابری قدرت خرید ندارد و انتظار میرود ایران تا سالها بتواند حداقل همین رتبه را حفظ نماید.
رتبه | کشور | تولید ناخالص داخلی بر حسب برابری قدرت خرید (ارقام به میلیارد دلار) | سهم از اقتصاد جهان (درصد) | میزان رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۱ (درصد) |
۱ | چین | ۲۷۰۷۱ | ۱۸٫۷ | ۸٫۰۲ |
۲ | آمریکا | ۲۲۹۳۹ | ۱۵٫۹ | ۵٫۹۷ |
۳ | هند | ۱۰۱۸۱ | ۷٫۰۴ | ۹٫۵ |
۴ | ژاپن | ۵۶۳۳ | ۳٫۸۹ | ۲٫۳۶ |
۵ | آلمان | ۴۸۴۳ | ۳٫۳۵ | ۳٫۰۵ |
۶ | روسیه | ۴۴۴۷ | ۳٫۰۷ | ۴٫۶۹ |
۷ | اندونزی | ۳۵۳۰ | ۲٫۴۴ | ۳٫۲ |
۸ | برزیل | ۳۴۳۷ | ۲٫۳۸ | ۵٫۲۳ |
۹ | فرانسه | ۳۳۲۲ | ۲٫۳ | ۶٫۲۹ |
۱۰ | انگلیس | ۳۲۷۶ | ۲٫۲۷ | ۶٫۷۶ |
۱۱ | ترکیه | ۲۸۷۳ | ۱٫۹۹ | ۸٫۹۵ |
۲۳ | ایران | ۱۱۸۹ | ۰٫۸۲۲ | ۲٫۴۶ |
اسمی
در این روش برای تبدیل شاخص به مقدار دلاری، از نرخ اسمی دلار که در بازار کشورها بین مردم مبادله میگردد، استفاده میشود و در محاسبات صندوق بین المللی پول نرخ دلار در ایران حدود ۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است که با واقعیت ها همخوانی ندارد و در گزارش رسمی صندوق بین المللی پول با احتساب
دلار ۵ هزار تومانی، رتبه ایران با تولید ناخالص داخلی ۱۰۸۱ میلیارد دلار، ۱۷ به دست آمده است.
اگر نرخ دلار بازار (حدود ۲۶ هزار تومان در اواخر سال ۱۴۰۰) را در محاسبات مربوط به تعیین رتبه ایران توسط صندوق بین المللی پول لحاظ کنیم (پیش بینی می شود با تک نرخی شدن نرخ دلار، نرخ حقیقی دلار مبنای محاسبات صندوق بین المللی پول قرار گیرد.) حجم تولید ناخالص داخلی اسمی ایران به رقم حدود ۲۰۰ میلیارد دلار کاهش پیدا می کند و با این محاسبات ایران در رتبه ۵۰ بزرگترین اقتصادهای جهان قرار خواهد گرفت. در تنظیم جدول مربوط به رتبه بندی بزرگترین اقتصادهای جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی اسمی، جایگاه اقتصاد ایران و ارقام مربوط به تولید ناخالص داخلی، سهم از اقتصاد جهان و میزان رشد اقتصادی را با نرخ دلار بازار آزاد تعدیل نموده ایم.
رتبه | کشور | تولید ناخالص داخلی اسمی (ارقام به میلیارد دلار) | سهم از اقتصاد جهان (درصد) | میزان رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۱ (درصد) |
۱ | آمریکا | ۲۲۹۳۹ | ۲۴٫۲ | ۵٫۹۷ |
۲ | چین | ۱۶۸۶۲ | ۱۷٫۸ | ۸٫۰۲ |
۳ | ژاپن | ۵۱۰۳ | ۵٫۳۸ | ۲٫۳۶ |
۴ | آلمان | ۴۲۳۰ | ۴٫۴۶ | ۳٫۰۵ |
۵ | انگلیس | ۳۱۰۸ | ۳٫۲۷ | ۶٫۷۶ |
۶ | هند | ۲۹۴۶ | ۳٫۱ | ۹٫۵ |
۷ | فرانسه | ۲۹۴۶ | ۳٫۱ | ۶٫۲۹ |
۸ | ایتالیا | ۲۱۲۰ | ۲٫۲۳ | ۵٫۷۷ |
۹ | کانادا | ۲۰۱۵ | ۲٫۱۲ | ۵٫۶۹ |
۱۰ | کره جنوبی | ۱۸۲۳ | ۱٫۹۲ | ۴٫۲۸ |
۲۰ | ترکیه | ۷۹۵ | ۰٫۸۳۸ | ۸٫۹۵ |
۵۰ | ایران(تعدیل شده با نرخ ارز بازار) | ۲۰۰ | ۰٫۲۲۸ | ۰٫۴۹۲ |
برای دسترسی به گزارش اصلی در وب سایت رسمی صندوق بین المللی پول دسترسی کلیک نمایید.